Fatih İlçesini bu kardeşiniz inanın 30 yıldır geziyorum ama henüz tamamlayamadım. Adım adım geziyoruz. İşte Ayvansaray semtinde karşımıza çıkan bir camimiz daha. İçinde Cabir R.A makamı olan bir cami burası. Şunu hemen düzelteyim ki bu caminin içinde sanduka varsa da içinde ceset yoktur. Bir rivayete göre Cabir R.A İstanbul’un Fethine (yaklaşık 700 yılı) katıldığı sırada bu kiliseyi ziyaret ettiği ve burada da namaz kıldığı çok bilinen bir rivayettir. Daha sonra 2. Mahmut tarafından da sandukası yapılmış ve üzerine kendi tuğrası çekilmiştir. Ama bu caminin başka başka hikayeleri de var tabi. Merak edenleriniz varsa eğer devamını okuyabilirsiniz:
ÖNCE KİLİSE SONRA CAMİ OLDU
Cabir Cami ya da Atik Mustafa Cami, diye bilinen bu cami II. Bayezid ‘in sadrazamı olup 1512’de Yavuz Sultan Selim’in idam ettirdiği Koca Mustafa Paşa tarafından camiye çevrildiği kayıtlardan anlaşılmaktadır.1729 yılındaki Balat yangınında bina büyük zarar görür ve yeniden onarılır. 1894 depremi bu binayı da etkilemiş ve 1906 yılına kadar boş bırakılmış, bu tamirden sonra tekrar cami olarak işlevini sürdürmeye devam etmiştir. 1922’de tekrar bir onarım görür. Halen cami olarak kullanılmaktadır.
İSA AS HATIRASI OLAN CAMİ
Bir rivayete göre I.Leon döneminde (457-474) Galbios ve Kandidos adlarında iki patrik Kudüs’ü ziyaretlerinde bir Yahudinin evinde bulunduğunu öğrendikleri Meryem’in elbisesini (mafarion) çalarak 458’e doğru Constantinapolis’e getirirler. Daha sonra bugünkü Ayvansaray (Blaherna) semtinde havari Petros ve Markos adlarına bir kilise yaptırarak bu kutsal elbiseyi küçük bir yapı olan bu kiliseye koyarlar. Fakat İmparator bunu öğrenince daha büyük olan Blaherna Kilisesi’ni inşa ettirerek, elbiseyi oraya taşıtır. Bu eşyanın oraya konulmasının hatırası için her yıl 2 Temmuz günü büyük tören yapılıyordu.
GÜNEŞ SAATİ OLAN CAMİ
Caminin dışında bulunan, yekpare mermerden oyulmuş bir vaftiz teknesi 1922’de Arkeoloji Müzesi’ne taşınmıştır. 1957’de Amerikan Bizans Enstitüsü, binanın güney cephesinde badana tabakası altında fresko tekniğinde yapılmış bazı aziz resimlerine rastlamışlardır. Bunlardan ikisi hekim asıllı azizlerden Ayios Kosmas ve Ayios Damianos olarak teşhis edilmiştir. Diğeri ise melek Mikael’dir.
Yine caminin duvarında bir güneş saati vardı. Güneş saatleri güneş hareketlerine göre tasarlandığı için genellikle güney duvarlarda görülmektedir. Dörtgen bir mermer levhadan imal edilmiş olan bu güneş saatinin üst kenarında 1073 te (1662) Mehmet Efendi tarafından imal edildiğini ve Hacı Oruç Ağanın hayratı olduğu Arapça yazılmaktadır.
1.Kaynak: http://www.istanbulistan.net/kiliseler/aya-thekla-kilisesi-atik-mustafa-pasa-camii/
2.Kaynak: http://www.e-tarih.org/sayfam.php?m=teser&id=688
3. Kaynak: http://www.istanbulistan.net/kiliseler/aya-thekla-kilisesi-atik-mustafa-pasa-camii/