Yahya Kemal; Osmanlı-Türk tarihini, dîvan edebiyatını, döneme damgasını vuran Fransız şiirini, şiir ve mûsıkî sanatını, sosyolojiyi, pedagojiyi çok iyi bilen bir şairdir. Bazen şiirinin konusu «Atik Valde» veya «Koca Mustafa Paşa»ya yaslansa da, o daha çok «Üsküdar’ın Dost Işıkları»nın meftunudur ve şiirlerinin ilhamını «İstinye»den, «Moda»dan, «Fenerbahçe»den, «Adalar»dan alıp, dost meclislerindeki «ışıklı kafalar» için söyler… Şiirlerindeki biçim ustalığı, dil hâkimiyeti asla inkâr edilemez……
(İstanbul’un Sırları: 347)
İstanbul şâiri Yahya Kemal’in sağlığında kitap hâlinde hiçbir eseri yayımlanmamıştı. 1 Kasım 1958 tarihinde vefatı üzerine, İstanbul Fetih Cemiyeti’nin 7.XI.1959 günkü toplantısında Nihad Sami Banarlı’nın teklifiyle bir Yahya Kemal Enstitüsü kurulmasına karar verilir. Enstitü, alınan kararla Yahya Kemal’in hayatı, şahsiyeti, fikirleri, sanatı, eser ve tesirleri üzerinde çalışmalar yapacak, bir Yahya Kemal monoğrafisi hazırlayacak, Yahya Kemal Enstitüsü Mecmuası neşredecektir.
Hattâ bazı yazı ve şiirleri, el yazısı notlar halindeydi. Şairimizin süreli yayınlarda neşredilmiş bulunan şiirleri ve nesir yazıları, notları toplanacak, kitaplaştırılacak ve el yazıları ile özel eşyaları toplanarak bir Yahya Kemal Müzesi kurulacaktır.
Yahya Kemal Enstitüsü bu düşündüklerini gerçekleştirmiş ve kıymetli şâirimizin şiir, yazı ve notlarını 12 kitap hâlinde yayımlamıştır. Ayrıca bugüne kadar dört sayı çıkan Yahya Kemal Enstitüsü Mecmuası’nı yayımlamış, Yahya Kemal hakkında Nihad Sami Banarlı’nın yazılarından oluşan iki kitabı neşretmiş, Yahya Kemal monoğrafisini ve hakkında yazılanların büyük bir kısmını kitaplaştırmıştır.
Aynı tarihte Yahya Kemal müzesi kurularak şairin özel eşyaları, el yazısı notları, kitapları, çeşitli hatıra resimleri ziyaretçilere açılmıştır. Divanyolu Caddesi üzerindeki Kara Mustafa Paşa Medresesi bünyesinde şair Yahya Kemal’in kitap ve özel eşyalarının sergilendiği müze İstanbul Fetih Cemiyeti’nin kullandığı 17. yüzyıldan kalmış eski bir medresenin, eskiden sıbyan mektebi olarak kullanılan iki katlı adeta tarih kokan bir binasında bulunuyor.
Yahya Kemal’in Park Otel’de kalırken kullandığı çalışma masası ve sandalyesi, seyahatlerde kullandığı Y.K amblemli valizi, annesinin, arkasına Yahya Kemal’in doğum tarihini not düştüğü Kur’an-ı Kerim, sevdiği kadından yadigar kalmış bir tutam saç teli, siyah beyaz fotoğraflar, smokini, şapkaları ve daha pek çok kişisel eşyasını görmek istiyorsanız sizi Yahya Kemal Müzesi’ni ziyaret etmeye davet ediyorum. Müze, hafta içi 10.00-16.00 saatleri arasında ziyarete açık.
İNÖNÜ ÖZENDİRME ARMAĞANI DİPLOMASI VERİLİR
1943–1948 yılları arasında CHP Sanat Müşavirliği görevinde bulunur. ‘İnönü’yü sevmeyişine’ ve ‘İnönü Mükâfatını almak istemeyişine’ rağmen, 1949’da kendisine İnönü Özendirme Armağanı diploması verilir. Fakat ne elçilik, ne milletvekilliği, ne Paris hayatı, ne Boğaz’a nâzır oteller, ne Büyükada’nın bir rüya gibi güzellikleri, ne bunca sevgi, ilgi, şan, şöhret, ne ‘dünyayı saran boşluğu hissetmemek’ için sığındığı dünyevî zevkler gönlündeki derin boşluğu dolduramamıştır. Yahya Kemal “Yol Düşüncesi” adlı şiirinde, içine düştüğü bu derin boşluğu şöyle anlatır:
“Ne Akdeniz’de şafaklar, ne çölde akşamlar,
Ne görmek istediğim Nil, ne köhne Ehramlar,
Ne Bâlebek’te Lâtin devrinin harâbeleri,
Ne Biblos’un Adonis’ten kalan sihirli yeri,
Ne portakalları sarkan bu ihtişamlı diyar,
Ne gül, ne lâle, ne zambak, ne muz, ne hurma ve nar,
Ne Şam semasını yâlel’le dolduran şarkı,
Felekten özlediğim zevki verdiler, heyhât!”36
Kaynaklar:
https://www.yuzaki.com/2008/11/yahya-kemal-muzesi/
- https://www.istanbulfetihcemiyeti.org.tr/yahya-kemal-enstitusu-ve-muzesi-_d46.html
- https://hercaiokumalar.wordpress.com/2019/10/10/siir-sehrin-kadim-misralari-iv-yahya-kemal-muzesine-dair/
- https://www.frmtr.com/edebiyat/7369436-istanbul-un-edebiyat-mabetleri.html
- https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/73599
- https://www.edebiyatdunyamiz.com/index.php/siir/sairler-ve-siirleri/2100-muhalif-bir-yalniz-adam-yahya-kemal-beyatli